Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych stanowi kontynuację programu przyjętego przez Radę Miejską w 2004 r.

Celem obecnego programu jest stworzenie efektywnego systemu wspierania osób niepełnosprawnych i ich rodzin z wykorzystaniem doświadczeń wynikających z poprzedniego programu.

Zgodnie z ustawą z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, program obejmuje główne obszary życia osób niepełnosprawnych: rehabilitację zawodową, rehabilitację społeczną oraz przestrzeganie praw osób niepełnosprawnych.

Należy jednak podkreślić, iż działania na rzecz osób o ograniczonej sprawności nie mogą zawężać się do świadczeń rehabilitacyjnych, opiekuńczych, leczniczych czy socjalnych, lecz winny dążyć do stworzenia im warunków do pełnego uczestnictwa w życiu społecznym i gospodarczym, a do podejmowania takich działań zobowiązuje najwyższy rangą akt prawny w naszym kraju – Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r. Polska dąży do osiągnięcia europejskich standardów w zakresie wspierania i opieki nad osobami niepełnosprawnymi.

Dowodem zmiany podejścia jest między innymi uchwalona przez Sejm w 1997 roku „Karta praw osób niepełnosprawnych”. Najistotniejszym jej zapisem jest stwierdzenie, że „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uznaje, że osoby niepełnosprawne (…) mają prawo do niezależnego, samodzielnego i aktywnego życia oraz nie mogą podlegać dyskryminacji”.

Kolejnym ważnym etapem w standaryzacji usług na rzecz osób niepełnosprawnych było wstąpienie Polski do Wspólnoty Europejskiej i konieczność dostosowania zarówno prawa, jak i zmiany podejścia do osób niepełnosprawnych. Jednakże jest to długofalowy proces wymagający zaangażowania wszystkich możliwych sił, władz państwowych samorządowych i III sektora. Państwa członkowskie Wspólnoty Europejskiej, w tym także Polska prowadzą nową, odmienną politykę wobec osób niepełnosprawnych. Polega ona na poszanowaniu odmienności, kładzie się w niej większy nacisk na określenie i usunięcie barier stojących na drodze do realizacji równych szans i pełnego uczestnictwa we wszystkich dziedzinach życia społecznego.

Realizacja nowej polityki wobec osób niepełnosprawnych spoczywa zarówno na organach i instytucjach państwa, ale także, a może przede wszystkim na lokalnych samorządach powiatowych i gminnych. Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych w swych założeniach nawiązuje do Standardowych Zasad Wyrównywania Szans Osób Niepełnosprawnych ONZ i Konwencji Praw Osób Niepełnosprawnych ONZ, jako głównych dokumentów sytuujących kwestię niepełnosprawności w kategorii praw człowieka.

Oznacza to, że poprawa sytuacji niepełnosprawnych mieszkańców miasta Dąbrowy Górniczej może nastąpić wyłącznie poprzez zagwarantowanie realizacji ich praw we wszystkich sferach życia jednostki oraz pełnego uczestnictwa w życiu społecznym. Program Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych jest formą usystematyzowania działań na rzecz środowiska osób niepełnosprawnych, wskazaniem kierunków zgodnych z europejskimi standardami, a także z założeniami i celami przyjętymi w Strategii Rozwoju Miasta oraz Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych.

Znaczącą rolę we wdrażaniu Programu winny pełnić organizacje pozarządowe, które zrzeszają osoby niepełnosprawne i ich rodziców/opiekunów, wypowiadają się w ich imieniu i reprezentują ich interesy, a także organizacje specjalizujące się w świadczeniu usług społecznych i realizacji zadań z zakresu wspierania osób niepełnosprawnych w różnych sferach życia. Rolą programów działań na rzecz osób niepełnosprawnych jest stworzenie warunków oraz zagwarantowanie i udzielenie osobie niepełnosprawnej takiej indywidualnej pomocy, która umożliwi maksymalne wykorzystanie jej potencjalnych zdolności i możliwości dla osiągnięcia, jak największej życiowej samodzielności i aktywności zarówno społecznej jak i zawodowej.